Ο Μύθος και η Ιστορία των αρχαίων Πρασιών-Βρασιών

Η θέση της αρχαίας πόλεως Πρασιές ή Βρασιές αποτελούσε για πολλά χρόνια σημείο διαφωνίας μεταξύ των ιστορικών. Κάποιοι υποστήριζαν ότι βρισκόταν στον Άγιο Ανδρέα ενώ καποιο άλλοι υποστήριζαν ότι βρισκόταν στον Τυρό. Τελικά μετά από χρόνια αποδείχθηκε από μεταγενέστερους ιστορικούς με σαφήνεια και οριστικά πλέον ότι βρίσκεται συγκεκριμένα στην Πλάκα, το σημερινό λιμάνι του Λεωνιδίου.

Στο τοπογραφικό διάγραμμα, η κόκκινη γραμμή οριοθετεί τον αρχαιολογικό χώρο όπου έχει εντοπιστεί μυκηναϊκό νεκροταφείο (θέση Μάκρος), αρχαίος οχυρωμένος οικισμός, ο οποίος ταυτίζεται με τις αρχαίες Πρασιές και κατάλοιπα αρχαίου λιμένα.

Σύμφωνα με το μύθο που μας παρέδωσε ο Μικρασιάτης περιηγητής Παυσανίας στην Παραλία του Λεωνιδίου –τη σημερινή Πλάκα που οι παλαιότεροι ονόμαζαν Νησί– εξεβράσθη  [ εξ΄ ου και οι Βρασιές που πρώτα ονομάζοντο Ορειάται ή Ορειοί] λάρνακα με τη νεκρή Σεμέλη και το νεαρό Διόνυσο (Διός + νύσσος : γιός του Δία).  Οι αρχαίοι μας πρόγονοι με τιμές θάβουν την πλανεμένη από το Δία  πριγκιποπούλα των Θηβών ( θυγατέρα του βασιλιά των Θηβών Κάδμου και της συζύγου του Αρμονίας), ενώ τον δε Διόνυσο παρέδωσαν στην Ινώ (αδελφή της Σεμέλης),  για να τον αναθρέψει στο άντρο της Ινούς που σήμερα οι ντόπιοι αποκαλούν σπήλαιο του Διονύσου, ευρισκόμενο βορειοανατολικά της Ι. Μ . Αγίου Νικολάου Σύτζας. Την εύφορη πεδιάδα,  το σημερινό κάμπο του Λεωνιδίου, ονόμασαν Κήπο του Διονύσου.

Ας περάσουμε στα ιστορικά στοιχεία της πόλεως τώρα. Οι Πρασιές σύμφωνα με τον Έλληνα γεωγράφο Στράβωνα ήταν μία από τις επτά πόλεις που ίδρυσαν την ισχυρή ιωνική αμφικτυονία της Καλαυρίας -του σημερινού Πόρου- η οποία αποτελείτο από: την  Ερμιόνη, την Επίδαυρο, την Αίγινα, την Αθήνα, τις Πρασιές, τη Ναυπλία και τον Ορχομενό των Μινύων (βοιωτικός). 

Η συμμετοχή των Πρασιέων στη μεγάλη αυτή συμμαχία, όπου έπαιρναν μέρος οι τότε σημαντικές ναυτικές δυνάμεις των Αθηνών, του Ναυπλίου,  της Αίγινας κλπ δείχνει την σημαντική ναυτική δύναμη της πόλεως. Η Αμφικτυονία πρέπει να έχει τις ρίζες της πολύ βαθύτερα απο τον 7ο αιώνα πΧ. Οι αντιπρόσωποι των πόλεων-μελών συνέρχονταν στο Ιερό του Ποσειδώνα στην Καλαυρία έκαναν θυσίες στο Θεό της θάλασσας και των ναυτικών, αποφάσιζαν για τα ζητήματά τους και τα εμπορικά κυρίως συμφέροντά τους. Επομένως μπορούμε να πούμε ότι η Αμφικτυονία δεν ήταν τόσο σαν μια στρατιωτική συμμαχία όσο σαν ένας πολιτικός και θρησκευτικός σύδεσμος μεταξύ των πόλεων που την αποτελούσαν. Εντύπωση προκαλεί η απουσία των Σπαρτιατών και των Αργείων από την αρχική συμμαχία. Και αυτό ειναι δείγμα του οτι οι δύο αυτοί λαοί τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο δεν είχαν την ύστερη δύναμή τους. 

Μόνο μετά την κατάκτηση των Δωριέων επί των Ιώνων, οι δύο μεγάλοι λαοί που κυριαρχούν στη νότια Πελοπόννησο, οι Αργείοι και οι Λακεδαιμόνιοι, αντικατέστησαν στην Αμφικτυονία της Καλαυρίας, οι μεν πρώτοι τους Ναυπλιείς, οι δε δεύτεροι τους Πρασιείς. Πράγματι, σύμφωνα με τα ιστορικά δεδομένα, απο το 720 πΧ οι Λακεδαιμόνιοι αρχίζουν τους αγώνες τους με τους Αργείους για την κατάκτηση της Θυρέας (περιοχή στην οποία σήμερα βρίσκεται το Άστρος) και της Πρασιατικής Χώρας.  

Από τότε αρχίζει η κατάρρευση της ακμής των Πρασιών, αφού η περιοχή, η οποία αποτελούσε για πολλά χρόνια <<το μήλον της έριδος>> μεταξύ Σπάρτης και Άργους, μεταπίπτει απ την μία κυριαρχία στην άλλη και ποτέ δεν είναι αυτεξούσια για να συμμετάσχει σε συμμαχία, έστω και σε θρησκευτικό σύνδεσμο. 

                                                                                                                                                

Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι ο Θουκυδίδης αναφέρει οτι το 430 πΧ (με αρχηγό τον Περικλή) και το 414 πΧ κατά τη διάρκεια του Πελλοποννησιακού πολέμου και ενώ οι Πρασιές είχαν κατακτηθεί απο τους Λακεδαιμόνιους, οι Αθηναίοι και οι σύμμαχοί τους, λεηλάτησαν και κατέστρεψαν την πόλη σε αντίποινα της πολιορκίας της Αθήνας από τους Σπαρτιάτες.

Παλαιοχώρι, Αρκαδίας

Το Παλαιοχώρι είναι ένα γραφικό καταπράσινο χωριό του Πάρνωνα 20 χλμ δυτικά του Λεωνιδίου και σε υψόμετρο 850μ. που προσφέρεται για μία χαλαρωτική ημερήσια απόδραση! Το φυσικό περιβάλλον είναι πλούσιο με ρεματιές, έλατα και κέδρους, πηγές, τρεχούμενα νερά, επισκέψιμα σπήλαια και σπηλαιοβάραθρα (Τρίστομο, Αληκούση, Πρόπαντες). Εχει 50 περίπου μόνιμους κατοίκους (286 σύμφωνα με την απογραφή του 2011) που ασχολούνται με τη κτηνοτροφία και τη γεωργία. 

Το χωριό έχει παλιά διώροφα πέτρινα αρχοντικά τονίζοντας την ιδιαίτερη αίγλη του παρελθόντος. Μεταπολεμικά όμως πολλοί κάτοικοί του, ακολουθώντας το γενικότερο ρεύμα φυγής  προς τα μεγάλα αστικά κέντρα μετακινήθηκαν και εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα και τη Λακωνία ενώ σημαντική θεωρείται και η παρουσία τους στις Η.Π.Α. όπου διέπρεψαν και μέσω του συλλόγου τους προσέφεραν πολλά χρήματα για την αναβάθμιση του χωριού. 

Το καλοκαίρι, το χωριό ζωντανεύει και δέχεται πολλούς επισκέπτες. Η κορύφωση έρχεται το 15αύγουστο όπου γίνεται μεγάλο διήμερο πανηγύρι για τον εορτασμό της κοιμήσεως της Θεοτόκου. Κοντά στο χωριό και στην τοποθεσία Μικρή Τούρλα βρίσκονται τάφοι της προμυκηναϊκής εποχής οι οποίοι σηματοδοτούν ζωή χιλιετιών, ενώ σε μικρή απόσταση και στο δρόμο για τον Άγιο Βασίλειο βρίσκεται το καμένο από τον Ιμπραήμ μoναστήρι των Αγίων Ταξιαρχών Μουράς. Στο χωριό φτάνει κανείς στρίβοντας λίγο πριν τη μονή της Έλωνας και ακολουθώντας ανηφορική διαδρομή 6 χιλ. Ο δρόμος από το χωριό συνεχίζει για τον Άγιο Βασίλειο (7 χιλ.) και από εκεί για την Καστάνιτσα.